Reaktif boyarmaddeler, yüksek ölçüde suda çözünebilen boyarmaddelerdir. Ancak direkt boyarmaddelerin terine düşük substantiviteye sahip olacak şekilde geliştirilmişlerdir. Kovalent bağın oluşumu alkali ortamda olur ve bazen tersinir olabilir. Buharlamada boyarmaddenin fiksajına yardım eder. Kovalent bağın kuvveti, metal koordinasyon bağlarından kuvvetlidir. Elektrostatik bağlar, hidrojen köprüleri, van der walls kuvvetleriyle oluşan bağlar çok daha kuvvetlidir. Bunun sonucu olarak reaktif boyarmaddeler çok iyi yıkama sürtme ve ışık haslıkları verir. Reaktif boyarmaddeler genel olarak reaktif grubun kimyasal yapısına göre veya bu grubun kimyasal reaktivitesinin derecesine göre sınıflandırılırlar. En yaygın olarak kullanılan reaktif boyarmadde tipleri azalan aktiviteye göre şu şekilde sıralanır ; 1) Diklortriazin ( Procion M-zeneca ) 2) Diflorkloroprimidin ( Levafix E-Dystar ) 3) Vinilsülfon ( Remazol-Dystar ) 4) Monoklortriazin ( Cibacron-Ciba ) 5) Kloroprimidin ( Drimarene- Clariant ) 6) Akrilolamino ( Primazine- BASF ) 7) Monoflortriazin Reaktif boyarmaddenin kimyasal yapısı aşağıdaki gibidir.
Ç: Çözünürlük sağlayan grup,
Kr: Kromofor grup, K: Köprü grup, R: Reaktif grup , S1: Substitüsyon reaksiyonu sırasında yer değiştiren substitüent, S2: Diğer substitüentlerdir. |